www.gardenii.fora.pl

gkolas

OPINIA PRAWNA
w sprawie możliwości dokonania likwidacji spółdzielni i rozdysponowania jej majątkiem

Podstawy prawne opinii :
1.Ustawa z dnia 16.09.1982r. Prawo Spółdzielcze ( tj. Dz. U. z roku 2003 nr 183 poz. 1848 z p. zm.
2.Ustawa z dnia 15.12.2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych ( tj. Dz. U. z roku 2003 nr 119 poz. 1116 z p. zm. )
3.Ustawa z dnia 15.09.2000r. Kodeks spółek handlowych ( Dz. U z roku 2000 nr 94 poz. 1037 z p. zm.

W odpowiedzi na zapytanie dotyczące możliwości likwidacji Spółdzielni Budowlano – Mieszkaniowej „MIĘDZYLESIE” przy Centrum Zdrowia Dziecka przedstawiam następujące stanowisko w sprawie.

Zgodnie z przepisami art. 113 i n. ustawy Prawo Spółdzielcze w zw. z art. 1 ust. 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych każda spółdzielnia, w tym spółdzielnia mieszkaniowa może zostać zlikwidowana.

Spółdzielnia przechodzi w stan likwidacji w następujących sytuacjach :
-z upływem okresu, na który spółdzielnię utworzono
-wskutek zmniejszenia się ilości członków poniżej wskazanej w statucie lub w ustawie, jeżeli spółdzielnia w terminie 1 roku nie uzupełni ilości członków
-wskutek zgodnych uchwał walnych zgromadzeń zapadłych większością ¾ głosów na dwóch kolejno po sobie następujących walnych zgromadzeniach, w odstępie co najmniej dwóch tygodni
-na podstawie uchwały związku rewizyjnego, w którym spółdzielnia jest zrzeszona.

W okresie likwidacji spółdzielnia jest reprezentowana przez likwidatorów, którymi mogą być członkowie ostatniego zarządu lub osoby wybrane przez Walne Zgromadzenie.

Istotą likwidacji spółdzielni jest zakończenie jej działalności, ściągnięcie wierzytelności i zaspokojenie zobowiązań.

Jeżeli po dokonaniu tych czynności, spółdzielnia dysponuje środkami finansowymi, dokonuje wypłaty udziałów wniesionych wcześniej przez jej członków.

Wyżej opisane czynności dotyczą wszystkich rodzajów spółdzielni, zaś kolejne szczególne regulacje dotyczą poszczególnych typów spółdzielni.

Zgodnie z przepisem art. 125 § 5 ustawy Prawo spółdzielcze Walne Zgromadzenie może przeznaczyć pozostały majątek Spółdzielni na dowolny cel, zaś z przepisu art.125 § 5a ustawy wynika wprost, że majątek ten może być podzielony także pomiędzy członków spółdzielni.

Przepis ten nie ma jednak zastosowania do spółdzielni mieszkaniowych, co wynika z przepisu art. 125 § 5 b ustawy.

Z przepisu art. 125 § 6 ustawy wynika natomiast, że jeżeli w uchwale nie wskazano sposobu rozdysponowania pozostałego majątku, to likwidator jest zobligowany do przekazania go na cele spółdzielcze lub społeczne.

Pewną dotychczas nieznaną polskiemu prawu możliwość stworzyły przepisy znowelizowanej z dniem 1 lipca 2011r. przepisy ustawy Prawo Spółdzielcze, które w przepisach art. 203e i n. przewidują możliwość przekształcenia spółdzielni w spółkę prawa handlowego. Możliwość ta dotyczy jednak wyłącznie spółdzielni pracy.

W tej sytuacji zarówno podział pomiędzy członków Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej „MIĘDZYLESIE” majątku po jej likwidacji, jak również przekształcenie spółdzielni w spółkę prawa handlowego nie są możliwe.

Aby osiągnąć jeden z tych celów należałoby moim zdaniem dokonać wcześniejszej zmiany Statutu w taki sposób, aby Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa „MIĘDZYLESIE” utraciła status spółdzielni mieszkaniowej.
Wspomnieć w tym miejscu należy, że zgodnie z przepisami art. 1 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przedmiotem działalności spółdzielni mieszkaniowej może być :
-budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych;
- budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych;
- budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów;
-udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych;
- budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.

Ujmując rzecz w największym skrócie jedną z najistotniejszych cech charakteryzujących spółdzielnię mieszkaniową jest posiadanie w swoich zasobach lokali obciążonych lokatorskimi lub własnościowymi prawami do nich.

W sytuacji gdy spółdzielnia takowych nie posiada, możliwa jest moim zdaniem zmiana statutu w ten sposób, aby spółdzielnia była np. spółdzielnią pracy, a celem jej istnienia byłoby zarządzanie posiadanym majątkiem ( nieruchomościami, w tym nieruchomościami służącymi do obsługi osiedla – drogi, parkingi, tereny zielone itp. ).

Podejmując jakiekolwiek działania zważyć należy, że ( przyjmuję takie założenie ) każdy z członków spółdzielni stał się właścicielem domu i właścicielem/użytkownikiem wieczystym działki, na której on się znajduje, o tyle drogi dojazdowe i wewnętrzne, chodniki, tereny zielone, ogrodzenia itp. są w zdecydowanej większości niezbędne do korzystania z tych nieruchomości.
Chcąc zatem likwidować spółdzielnię musicie Państwo przede wszystkim zadbać o to, aby właściciele poszczególnych nieruchomości mieli tytuł prawny do w/w dróg dojazdowych i wewnętrznych, gdyż w przeciwnym razie nieruchomości zostałyby pozbawione dostępu do drogi publicznej.
Należy więc znaleźć taki sposób zakończenia bytu prawnego spółdzielni, który umożliwi podział jej majątku pomiędzy członków.
Skoro ustawy nie dają wprost takiej możliwości, jedynym rozwiązaniem jest dokonanie wcześniejszego przekształcenia spółdzielni ( rozumianego też jako zmiana rodzaju spółdzielni).
Pozostaje oczywiście pytanie, czy KRS może uznać podjęcie takiej inicjatywy za próbę obejścia prawa.
Moim zdaniem może, jednak koszty całego przedsięwzięcia i ryzyko są małe.

Od: Jarek Grelus <grelusj@op.pl>
Data: 3 stycznia 2012 18:19